Sınırdışı (Deport) Kararının İptali Davası - YABANCILAR HUKUKU
06.07.2021 18:24
SINIRDIŞI (Deport) KARARININ
İPTALİ DAVASI
İÇİNDEKİLER:
1. Giriş
2. Sınırdışı (Deport) Kararı Nedir?
3. Sınırdışı Edilebilecek Kişiler
4. Hakkında Sınırdışı Kararı Alınamayacak Kişiler
5. Sınırdışı İptali Davası Nasıl Açılır?
6. Dikkat Edilmesi Gereken Hukuki Noktalar
7. Türkiye'yi Terke Davet ve İdari Gözetim Kararı
8. Sınırdışı İptali Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
9. Sonuç
Giriş
Türkiye’de bir yabancı hakkında sınırdışı (deport) kararı verilmesi, ciddi hukuki sonuçlar doğuran bir idari işlem olup, birçok durumda yabancıların temel haklarını etkileyebilir. Yabancıların Türkiye’ye giriş-çıkışları, Türkiye’de kalışları ve sınırdışı edilmelerine ilişkin tüm süreçler 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) ile düzenlenmiştir. Bu kanun, sınırdışı kararı alınabilecek durumları, kimlerin sınırdışı edilebileceğini ve bu karara karşı yapılabilecek itiraz yollarını detaylandırır. Makalemizde, sınırdışı kararının iptali davalarının nasıl açıldığı, hukuki süreçler ve dikkat edilmesi gereken noktalar ele alınacak.
Sınırdışı (Deport) Kararı Nedir?
Sınırdışı kararı, yabancıların Türkiye'den idari bir işlem yoluyla çıkarılmasını öngören hukuki bir işlemdir. Bu karar, genellikle kamu düzeni, güvenliği ya da kamu sağlığını tehdit eden yabancılar için alınır.
YUKK 54. Madde'ye göre, aşağıdaki durumlar sınırdışı kararı verilmesine neden olabilir:
- Kamu güvenliği veya düzenine tehdit oluşturmak,
- Sahte belgelerle Türkiye’ye giriş yapmak,
- Vize veya ikamet izni süresini aşmak,
- Yasa dışı çalışmak.
Sınırdışı edilme süreci, valilikler tarafından yürütülür ve yabancı hakkında bir deport kararı alındığında, kişinin Türkiye’den çıkarılmasının yanı sıra yeniden giriş yasağı da uygulanabilir. Yabancı, belirlenen sürede Türkiye’yi terk etmezse idari gözetim altına alınabilir. (Bu süre kişiye yapılan tebligatta yazar.)
Sınırdışı Edilebilecek Kişiler
YUKK 54. Madde’ye göre, Türkiye’de sınırdışı edilebilecek kişiler şunlardır:
1- Suç işlemiş kişiler: Türk Ceza Kanunu’na göre sınırdışı edilmesi gerekenler,
2- Terör örgütü üyeleri veya destekçileri: Terör örgütlerine üye olan ya da bu örgütlere maddi veya manevi destek sağlayan yabancılar,
3- Yasa dışı yollarla geçimini sağlayanlar: Türkiye’de geçimini meşru olmayan yollarla sağlayan kişiler,
4- Yasa dışı çalıştığı tespit edilenler,
5- Vize veya ikamet izni süresini ihlal edenler,
6- Yasa dışı giriş-çıkış yapanlar
Bu kişilere yönelik sınırdışı kararları, kamu düzeni ve güvenliğini korumak amacıyla alınır ve idari bir işlem niteliğindedir.
Hakkında Sınırdışı Kararı
Alınamayacak Kişiler
Ancak, her durumda sınırdışı kararı verilemez. YUKK 55. Madde'ye göre, aşağıdaki durumlarda sınırdışı kararı alınamaz:
(1) 54 üncü madde kapsamında olsalar dahi, aşağıdaki yabancılar hakkında sınır dışı etme kararı alınmaz:
a) Sınır dışı edileceği ülkede ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunanlar,
b) Ciddi sağlık sorunları, yaş ve hamilelik durumu nedeniyle seyahat etmesi riskli görülenler,
c) Hayati tehlike arz eden hastalıkları için tedavisi devam etmekte iken sınır dışı edileceği ülkede tedavi imkânı bulunmayanlar,
ç) Mağdur destek sürecinden yararlanmakta olan insan ticareti mağdurları,
d) Tedavileri tamamlanıncaya kadar, psikolojik, fiziksel veya cinsel şiddet mağdurları,
(2) Birinci fıkra kapsamındaki değerlendirmeler, herkes için ayrı yapılır. Bu kişilerden, belli bir adreste ikamet etmeleri, istenilen şekil ve sürelerde bildirimde bulunmaları istenebilir.
Bu kişilere yönelik sınırdışı kararları, kamu düzeni ve güvenliğini korumak amacıyla alınır ve idari bir işlem niteliğindedir. Bu kişiler, sağlık durumu, insani gerekçeler veya temel insan haklarının ihlali riski nedeniyle sınırdışı edilmekten muaf tutulur. Ancak, bu kişilerin belirli şartlara uyması ve idarenin belirlediği sürelerde düzenli bildirimde bulunması gerekebilir.
Sınırdışı İptali Davası
Nasıl Açılır?
Yabancıların sınırdışı kararına karşı hukuki itiraz hakkı bulunmaktadır. YUKK 53. Madde’ye göre, yabancılar, sınırdışı kararının tebliğinden itibaren 7 gün içinde idare mahkemesine başvurarak iptal davası açabilirler. Bu dava açılana kadar yabancının sınırdışı edilmesi askıya alınabilir ve yürütmenin durdurulması talep edilebilir.
Sınırdışı iptali davası şu adımlarla ilerler:
Dikkat Edilmesi Gereken
Hukuki Noktalar
Sınırdışı iptali davalarında başarılı olmak için hukuki sürecin titizlikle takip edilmesi gerekir. Özellikle dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:
- Sürelere uyum : İtiraz süresi olan 7 gün içinde dava açılmalıdır. Bu süre geçirilirse, sınırdışı işlemi uygulanabilir ve dava açma hakkı kaybedilir.
- Delillerin sunulması : Yabancının Türkiye’de kalmasını gerektiren gerekçeler (ailevi bağlar, sağlık durumu vb.) mutlaka belgelendirilmelidir.
- Yasal destek : Sınırdışı davaları karmaşık hukuki süreçler içerir. Bu nedenle profesyonel bir avukattan hukuki yardım almak, dava sürecini daha etkili bir şekilde yönetmenizi sağlar
Türkiye'yi Terke Davet
ve
İdari Gözetim Kararı
Bazı durumlarda, yabancılar doğrudan sınırdışı edilmek yerine Türkiye'yi terke davet edilebilirler. Terke davet edilen kişilere, ülkeyi terk etmeleri için 10 gün süre tanınır. Ancak, kaçma riski olan, sahte belge kullanan ya da yasa dışı yollarla Türkiye'de bulunan kişiler bu süreden yararlanamaz. Bu kişiler hakkında doğrudan idari gözetim kararı alınarak, geri gönderme merkezlerinde tutulmaları sağlanır.
Sınırdışı İptali Davasında Görevli
ve
Yetkili Mahkeme
Sınırdışı kararları idari bir işlem olduğundan, iptal davası idare mahkemelerinde açılır. Yetkili mahkeme, sınırdışı kararını veren valiliğin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir.
Sonuç
Sınırdışı kararının iptali davası, karmaşık ve hukuki bilgi gerektiren bir süreçtir. Başvuru sahiplerinin, haklarını etkin bir şekilde koruyabilmeleri ve süreci doğru yönetebilmeleri için profesyonel hukuki destek alması büyük önem taşır. İtiraz ve dava süreçlerinde sürelerin dikkatlice takip edilmesi ve gerekli hukuki adımların zamanında atılması, başvurunun başarılı bir şekilde sonuçlanması açısından kritiktir. Bu nedenle süreci yabancılar ve mülteci hakları haklarında uzman olan avukatlarımızla yürütebilirsiniz.
NOT: Makalemizde yapılan izahlar, ilgili Kanunlar çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alarak hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için tıklayınız!
Saygılarımızla;
Av. Yusuf GÖKTEPE
Av. Muhammed Yasin SÖNMEZ
GÖKTEPE HUKUK & DANIŞMANLIK
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı GÖKTEPE HUKUK & DANIŞMANLIK’a aittir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir.
